5 Ağustos 2013
Konut fiyatlarındaki soluksuz yükseliş sürüyor
Türkiye’de konut fiyatları son iki yıldır her ay çift haneli artış gösteriyor. Konut üreticilerine göre artış devam edecek. Ekonomistler ise daha ihtiyatlı konuşuyor
Türkiye’de konut fiyatları son 2 yıldır aralıksız çift haneli yükseliyor. Merkez Bankası’nın verilerine göre Mayıs ayında Türkiye genelinde konut fiyatları geçen yıla göre yüzde 12,2 oranında arttı. Konut fiyatları Mayıs 2011’den bu yana yıllık bazda yüzde 10’nun üzerinde artıyor.
Benzer durum yeni konut fiyatlarında da geçerli. Yeni konutların fiyatları Mayıs ayında yıllık yüzde 11,7 oranında artış gösterdi. Geçen aya göre ise yüzde 1,2 arttı. Üç büyük şehir karşılaştırıldığında en yüksek fiyat artışlarının İstanbul’da yaşanması dikkat çekiyor. Mayıs’ta İstanbul’daki yeni konutların fiyatları yıllık yüzde 17,7 oranında yükseldi. 2013 ortalaması ise yüzde 17,4 artış yönünde.
İstanbul’u artışta İzmir takip ediyor. İzmir’de yeni konut fiyatları Mayıs’ta yüzde 17 arttı. Üç büyük şehir içinde fiyatların en ılımlı artış gösterdiği il ise Ankara. Ankara’da yıllık fiyat artışları 2013 boyunca tek hanede kaldı. Mayıs’taki artış ise yüzde 9’da kaldı.
Sektör temsilcileri, önümüzdeki dönemde konut fiyatlarında artışın devam edeceğini düşünüyor. Konutder Başkan Yardımcısı ve DYK Yönetim Kurulu Başkanı Ali Dumankaya, mevsimsel olarak yaz aylarında artışına devam etmesini beklediklerini belirtti. “Bu yıl enflasyon oranının bir miktar üzerinde fiyat artışı bekliyoruz” diyen Dumankaya, “KDV düzenlemesinin de etkisi olacak. KDV konutta yüzde 18’e çıktı. Şu anda yüzde 1 KDV olan konut stokları bitmek üzere ” dedi. Dumankaya, ikincil konut ve kira fiyatlarında da artış bekliyor. Dumankaya, özellikle kentsel dönüşümün olduğu yerlerde kira fiyatlarının arttığına dikkat çekti.
Artaş Grubu Yönetim Kurulu Başkanı Süleyman Çetinsaya döviz kurundaki artışın etkilerine dikkat çekerek, “Dövizdeki artış nedeniyle işçi ve malzeme fiyatları artıyor. Bu da fiyatlara yansıyacak” diye konuştu. Çetinsaya, 2014 ve 2015 yıllarında yüzde 1 KDV’li olan konut stoklarının bitmesi ile fiyatların daha da artacağına dikkat çekti ve ekledi: “Nereden baksanız bu da fiyatların yüzde 17 oranında artması anlamına gelecek. Şimdi konut alanların daha avantajlı olacağını söyleyebiliriz. Yeni konutlar hep kazandırıyor. Ancak ikinci el binalarda bir düşüş var.
Peki konut fiyatlarında çift haneli artış ekonomi için bir risk unsuru mu?
Ekspres Yatırım Başekonomisti Özlem Derici’ye göre ekonomide ısınma söz konusu olmadığında henüz bir risk yok. “Ekonomi 2013 ve 2014’de ılımlı büyüyecek. Ekonomide ısınma konuttaki artış belki bir risk olabilirdi” diye konuşan Derici sözlerini şöyle sürdürdü: Ancak fiyatlar düşmese bile daha ılımlı artması beklenebilir. Fiyatlarda bir dengelenme süreci gündeme gelebilir.
Gelişen piyasalar emlak araştırma şirketi Reidin‘den Mete Varas kredi faiz oranlarının rekor düşük seviyelere inmesinin konut fiyatlarını yukarı taşıdığını belirtti ve ekledi: “Dolayısıyla ekonomik konjonktürün ve talepteki canlılığın mevcut haliyle devamı durumunda konut fiyatlarındakı çift haneli artışın devamını öngörmekteyiz.”
Varas ayrıca fiyatlardaki artışın devam etmesinin riskleri de getirdiğini söylüyor:
“Özellikle fiyatları yükselen konutlar için kullanılacak kredilerde bakiye ve aylık taksitler yüksek olacağından kredi vadesi boyunca geri ödenmeme riski (kredi riski) öne çıkmaktadır”
2008 yılında patlak veren mortgage kriziyle, ABD’de konut fiyatlarında sert düşüş yaşandı. Case-Shiller konut fiyat endeksine göre ABD’de konut fıyatları 2005 yılında zirve yaptıktan sonra 2008’deki krizle beraber yüzde 40 değer kaybetti.
Konut fiyatlarında 2008 öncesi çift haneli yükseliş yaşayan İspanya’da da konut fiyatları 2008 yılından sonra yüzde 36 düştü.
ABD’deki emlak krizinin Dubai’ye sıçraması sonucunda emirlik iflas tehlikesiyle karşı karşıya kalmış, Abu Dhabi, Dubai’yi iflastan kurtarmıştı.
Kaynak: www.wsj.com.tr